Nieuwe zorg, nieuwe kans

De verstandelijk gehandicapten sector heeft een nieuwe vorm van zorg voor cliënten met een licht verstandelijke beperking en ernstige gedrags-, psychiatrische en vaak ook verslavingsproblemen: Flexible Assertive Community Treatment (F)ACT. In de GGZ wordt al langere tijd gewerkt met (F)ACT en deze vorm van intensieve ambulante (bemoei)zorg wordt nu ook met succes toegepast in de verstandelijk gehandicaptenzorg. Laura Neijmeijer van Trajectum heeft, samen met De Borg en het Trimbos-instituut, een meerjarenonderzoek gedaan naar de werkzaamheid van (F)ACT LVB-teams. De onderzoeksresultaten stemmen positief!

“Ik ben dankzij de ondersteuning van het (F)ACT-team als persoon sterker geworden en kan beter grenzen stellen” cliënt Henk

Onderzoeksresultaten

De uitkomsten laten zien dat cliënten die zorg krijgen vanuit de (F)ACT- teams in de loop van de tijd significant minder vaak opgenomen worden. Hun sociaal en psychisch functioneren verbetert en meer cliënten hebben huisvesting en een vorm van werk. Het aantal contacten met politie en justitie vertoont een neerwaartse trend. Doordat FACT LVB-teams cliënten regelmatig thuis bezoeken, kunnen symptomen van terugval eerder worden gesignaleerd waardoor er tijdig ingegrepen kan worden.
Het onderzoek laat ook zien dat cliënten niet op alle gebieden vooruit gaan. Zo blijft de financiële problematiek groot en is afhankelijkheid van alcohol en drugs een hardnekkig en moeilijk te beïnvloeden probleem. Ook zien we vooralsnog geen afname van het aantal detenties. Dit kan te maken hebben met openstaande straffen uit het verleden, dus voordat cliënten in zorg kwamen van (F)ACT. De cijfers laten zien dat juist voor de doelgroep van FACT LVB-teams een lange adem nodig is en continuïteit van zorg. Ook behandeling in het gevangeniswezen en ambulante verslavingsbehandeling van deze doelgroep verdient een flinke impuls.
Er zijn inmiddels ongeveer 15 (F)ACT-teams voor mensen met een lichte verstandelijke beperking en probleemgedrag actief in Nederland. (F)ACT voor cliënten met een LVB voorziet duidelijk in een behoefte en is een belangrijke aanvulling op de bestaande zorg.

Intensieve, ambulante (bemoei)zorg

Bij (F)ACT gaat het om intensieve, ambulante (bemoei)zorg vanuit een multidisciplinair team. De behandeling en begeleiding vindt plaats in de samenleving, dus bij de cliënt thuis, op zijn werk of op straat. Kenmerkend voor (F)ACT-teams is hun laagdrempelige en proactieve benadering. (F)ACT-teams bieden continuïteit van zorg. Dit houdt in dat zij hun cliënten zo lang als nodig behandelen en begeleiden, ook als zij een periode in een gevangenis of een kliniek verblijven.

Toekomst

Projectleider Laura Neijmeijer overhandigde tijdens de slotconferentie op 1 november de publieksversie van het eindrapport aan Goof van Gemert van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Het Ministerie van Veiligheid en Justitie heeft het implementatie- en onderzoeksproject gefaciliteerd en wil (F)ACT LVB ook in de toekomst blijven financieren.
Gesteld kan worden dat (F)ACT LVB doet wat nodig is en resultaat oplevert. Om in de toekomst goede zorg te kunnen blijven bieden, moet de financiering en indicatiestelling beter geregeld worden. Ook moeten (F)ACT LVB-teams altijd kunnen terugvallen op klinische beddencapaciteit. Lees in de publieksversie het uitgebreide verhaal over (F)ACT LVB.

Trajectum

Trajectum heeft één FACT LVB team in Zwolle, twee in Zutphen en één Almelo, waarmee jaarlijks zo’n 300 cliënten worden bediend. Een deel van de cliënten heeft een strafrechtelijk kader. Trajectum wil het aantal FACT-teams in de toekomst verder uitbreiden, o.a. in Noord Nederland.

Vragen? Mail Laura Neijmeijer: lneijmeijer@trajectum.info