In gesprek met Bert van der Hoek en Jan Schaart
De vertrekkende en nieuwe voorzitter raad van toezicht Trajectum
Terugblikken en vooruitkijken
In dit interview blikt vertrekkend voorzitter Bert van der Hoek vanuit zijn nieuwe woonplaats in Frankrijk terug op zijn periode als voorzitter van de raad van toezicht van Trajectum. De net aangetreden nieuwe voorzitter Jan Schaart neemt ons mee in zijn eerste ervaringen met deze speciale organisatie.
Bert van der Hoek heeft jarenlang in de zorg gewerkt als bestuurder bij onder andere de GGZ, zorgverzekeraars en het Trimbos Instituut. ‘De afgelopen zeven jaar ben ik voorzitter van de raad van toezicht geweest bij Trajectum. Ik ben een jaar eerder gestopt vanwege mijn emigratie naar Frankrijk.’
Wat was de grootste uitdaging tijdens jouw voorzitterschap bij Trajectum?
‘Toen ik begon bij Trajectum was het een kwetsbare organisatie. Kwetsbaar qua bestuur, management en financiën. De organisatie stond onder verscherpt toezicht. De Inspectie en de pers kwamen regelmatig langs. Voor mijn gevoel ontbrak stabiliteit en degelijkheid en was het onvoldoende gericht op de zorg. In die zeven jaar is er veel gebeurd. De raad van toezicht en het bestuur zijn vervangen. We hebben veel procedures gehad voor al die benoemingen. Dat gaf nogal wat extra werk, maar ook de mogelijkheid om naar vernieuwing te komen en een goed en degelijk bestuur binnen te halen. Hiermee heeft het management een kwaliteitsslag gemaakt en is er meer rust in de organisatie gekomen. Trajectum heeft hiermee een mooie solide basis voor de toekomst neergelegd.’
Welke uitdagingen zie je op dit moment voor de toekomst?
‘Hoewel Trajectum nu in een stabiele fase verkeert, zijn er nog steeds genoeg uitdagingen. Het is belangrijk om continuïteit en een zorggerichte cultuur te behouden.’
Waar ben je het meest trots op tijdens je toezichthoudende rol bij Trajectum?
‘Ik ben het meest trots op het feit dat het gelukt is om de organisatie in stabieler vaarwater te brengen, voornamelijk door een goed bestuur. Dat is toch één van de belangrijkste taken van een raad van toezicht. Ik denk dat met Dick, Inge en Suzanne (nog even) Trajectum een goed bestuur heeft met een behoorlijke continuïteit. De raad van toezicht kan zich nu ook bezighouden met andere taken.’
Waar heb jezelf het meest van geleerd in de afgelopen periode?
‘Ik heb ervaren dat goed bestuur cruciaal is voor een organisatie. Het verschil tussen een goed en minder goed bestuur is enorm. Het is heel fijn als je vertrouwen kunt hebben in een bestuur dat op basis van kennis, ervaring en verantwoordelijkheid de goede dingen doet.’
Wat zou je jouw opvolger mee willen geven als advies?
‘Eigenlijk niets. Ik vertrouw erop dat mijn opvolger, Jan, de rol op zijn eigen manier zal invullen. Dat zal ongetwijfeld anders zijn en dat is ook goed. Een nieuwe frisse wind geeft andere inzichten en er zitten vier uitermate goede collega’s met veel kennis die kunnen ondersteunen.’
Wat zijn jouw plannen voor de komende periode?
‘Ik wil me richten op het opbouwen van een nieuw leven in Frankrijk en genieten van mijn pensioen’, aldus een tevreden Bert van der Hoek.
Jan Schaart heeft in ziekenhuizen gewerkt en in de GGZ en is momenteel bestuurder voor huisartsen in Drenthe. Ze ondersteunen alle huisartsen in de regio, inclusief de huisartsenposten en helpen bij ketenzorg en toekomstbestendige huisartsenzorg. Dit jaar is hij gestart in zijn nieuwe functie als voorzitter van de raad van toezicht bij Trajectum.
Wat was je overweging om voorzitter van de raad van toezicht te worden bij Trajectum?
‘Wij woonden in Amsterdam, maar verbleven in het weekend vaak in Drenthe. Ik wilde graag een bijdrage leveren aan Drenthe en ben toen in de raad van toezicht bij Van Boeijen terecht gekomen. De gehandicaptensector was voor mij nieuw. Ik heb ervaren hoe kwetsbaar dit is. Het is hele intensieve zorg, veel 1 op 1 zorg, waarvan het lastig is om het anders te organiseren. Ik ben me echt zorgen gaan maken over de continuïteit van zorg voor deze kwetsbare inwoners. Ik heb mij hierin verdiept en in acht jaar tijd veel kennis opgebouwd. Na acht jaar, twee bestuursperiodes, was het helaas tijd om te stoppen. Op dat moment zag ik de vacature bij Trajectum. Het was voor mij heel aantrekkelijk om door te kunnen gaan en een kleine bijdrage te blijven leveren aan deze kwetsbare doelgroep en mijn opgebouwde kennis hiervoor in te zetten.’
Welke thema's zie je als de grootste uitdaging voor de komende jaren?
‘Trajectum heeft gelukkig in de afgelopen jaren een aantal zaken goed geregeld, waaronder de financiën. Dat geeft een stabiele basis. Het is belangrijk om de organisatie financieel op orde te houden, waarbij nu wel ruimte is voor betere huisvesting voor onze cliënten. De grootste uitdaging voor de komende jaren is en blijft de arbeidsmarkt. Het is een complexe doelgroep om voor te werken, je hebt te maken met veiligheid. Kortom een flinke uitdaging voor ons allemaal.’
Wat is jouw visie op een gezonde en goed functionerende raad van toezicht?
‘Wij zijn passanten die goed moeten weten wat hun rol, taak en positie is. Een gezonde raad van toezicht bestaat uit een goed team dat elkaar durft aan te spreken en het goede gesprek voert. Het is belangrijk om vertrouwen te hebben in de informatie die je krijgt van de organisatie en regelmatig contact te hebben met directeuren en andere betrokkenen. Trajectum heeft een mooie cyclus met jaarlijks een ontmoetingsmoment met de directeuren. Er zijn themabijeenkomsten en vele momenten om elkaar te spreken en ook contact te hebben met de cliëntenraad. Ik ben nu druk bezig met inwerken en informatie vergaren. Ik ben altijd gespitst op de langere termijn en op het concretiseren van doelen.’
Hoe denk je goed de balans te kunnen houden tussen toezicht houden en strategisch meedenken met de raad van bestuur?
‘Het is belangrijk om commissies binnen de raad goed te laten functioneren en regelmatig strategische thema's te bespreken. Strategische bijeenkomsten kunnen helpen om de balans te bewaren tussen toezicht houden en strategisch meedenken. Een mooi voorbeeld is de nieuwbouw waar Trajectum nu mee bezig is en de afwegingen die hierbij gemaakt worden op het vlak van duurzaamheid, inzetten van digitale hulpmiddelen en praktische inrichting. Waarbij we rekening houden met de infrastructuur over 15 jaar en daarop inspelen. Het is fijn dat er nu ruimte en geld is om dit op te pakken.’
Wat is volgens jou van belang voor het behouden van een cliëntgerichte cultuur?
‘In de loop der jaren heb ik gemerkt en geleerd hoe belangrijk het is om niet vanuit de managementkant te kijken, maar veel meer vanuit de cliënt. Dus vanuit het perspectief van de cliënt en te zorgen dat alles wat je doet bijdraagt aan de zorg voor de cliënt. Respect voor de cliënt en het proberen mensen in hun kracht te zetten zijn essentieel. Bij Trajectum heb ik na het doorlezen van allerlei stukken vanaf januari de eerste gesprekken in de organisatie gevoerd. Daar merkte ik hoe respectvol en professioneel al mijn gesprekspartners spreken over onze cliënten. Dat vond ik heel fijn om te merken.’
Hoe ben je van plan om als raad van toezicht goed aan te sluiten bij de behoefte van medewerkers en stakeholders?
‘Hoe we ons als raad van toezicht verhouden tot onze stakeholders is nog even zoeken voor mij. We hebben al wel een mooie cyclus met de ondernemings- en cliëntenraad. We hebben ook regelmatig contact met de directies en staf van Trajectum, waarbij wij iets meer kunnen horen over wat er volgens hen speelt in de organisatie. Zoals bijvoorbeeld de uitdaging op de arbeidsmarkt en het afbouwen van de inzet van zzp’ers. Voor mijn beeld is het goed om regelmatig naast de raad van bestuur ook anderen te spreken om te ervaren of het beeld dat we als raad van toezicht en raad van bestuur hebben ook breed wordt gedeeld. De basis is om een goede samenwerkingsrelatie te hebben met de raad van bestuur die onze primaire gesprekspartner is. Gelukkig heb ik nu al kunnen ervaren dat die goede en open relatie er ook is’, aldus Jan.
