“Bijzonder: de cliënt lag opgebaard middenin zijn eigen kunsttentoonstelling”
“Bijzonder: de cliënt lag opgebaard middenin zijn eigen kunsttentoonstelling”
Hoe ziet de baan van onze geestelijk verzorgers eruit? Waar gaan de gesprekken over die zij met cliënten hebben? En zijn die gesprekken anders tijdens de coronaperiode? De komende tijd interviewen we 4 geestelijk verzorgers over hun werk. Deze keer: Riny Ekkel.
Samen met collega Nynke staat Riny klaar voor cliënten (en medewerkers) van alle afdelingen van Trajectum Noord. Dat doet ze tijdens groepsactiviteiten, waarvan de meeste door corona niet doorgaan, maar ook tijdens 1-op-1-gesprekken met cliënten.
En heel soms, als een cliënt overlijdt, organiseert Riny een uitvaart. De afgelopen maanden is dat twee keer gebeurd. “Na twee uitvaarten kort na elkaar is het weer even ‘genoeg’. Ik kan er met mijn hoofd wel afstand van nemen, maar het blijft heftig.”
Afscheid
In december overleed een cliënt van locatie Boschoord. “Wanneer cliënten binnenkomen bij Trajectum maken we een verdeling: of ze komen op de lijst van Nynke of op die van mij. Beide cliënten die de afgelopen periode zijn overleden, woonden al erg lang bij ons. Ik was degene die contact met ze had, dus ik was ook degene die de uitvaart organiseerde.
Met deze cliënt had ik al jaren contact. Dus ik was ook degene die de uitvaart organiseerde
Bij ieder overlijden zorgt Riny ervoor dat de cliënt een mooi afscheid krijgt. “De cliënt die in december overleed, was de kunstschilder van Boschoord. Zijn schilderijen hangen overal bij Trajectum: bij medewerkers thuis, op kantoren, op afdelingen. De uitvaart was in de sporthal van Boschoord. Dat was een grote, kale ruimte die we hebben aangekleed met zijn schilderijen. De schilderijen stonden om hem heen; sommige op ezels, sommige hingen aan de muren. Tijdens zijn afscheid lag deze cliënt eigenlijk middenin zijn eigen kunsttentoonstelling. Dat was heel bijzonder.”
Uitvaart in coronatijd
Vanwege corona ziet het afscheid van overleden cliënten er anders uit dan anders. “Zo hebben we deze cliënt, voordat hij naar de sporthal ging, niet opgebaard op de afdeling. Maar juist in de stilteruimte. Om besmettingen te voorkomen is het namelijk belangrijk dat er niet te veel mensen over de afdelingen lopen.
Daarna was er de uitvaartdienst, die dus in de sporthal was. Deze ruimte was groot genoeg, dus mensen konden afstand houden. Maar voor de dienst konden we maar 30 personen uitnodigen. Hoe doe je dat met alle andere cliënten en medewerkers? We losten dit op door mensen ’s ochtends een laatste groet te laten brengen aan de overledene. In een uur tijd zijn veel medewerkers en cliënten hier in stilte langsgelopen, met al die schilderijen eromheen. Dat vond ik erg indrukwekkend. Dit idee neem ik zeker mee naar volgende uitvaarten. Ook als het geen coronatijd meer is.”
Bellenblazen
De tweede uitvaart van de afgelopen tijd was de reden dat dit interview twee keer werd verzet. “Ik had opeens hectische weken. Het overlijden van deze cliënt kwam redelijk onverwacht. Ook voor dit afscheid heb ik geprobeerd een mooi afscheid te organiseren. Zo was ze gek op bellenblazen. Tijdens heb ik een verhaal over een bellenblaasbrievenbus in de hemel voorgelezen. Het verhaal was voor de cliënten die aanwezig waren goed te begrijpen. Toen de overleden cliënt voor de laatste keer Trajectum verliet, stonden alle cliënten en medewerkers van de afdeling, als laatste groet, bellen te blazen. Het was een zonnige dag en al die honderden gekleurde bellen waar ze tussendoor reed… prachtig.”
De weken rond een uitvaart zijn voor Riny heel intensief. “Er is veel te regelen. Ik heb dan bijvoorbeeld contact met de uitvaartondernemer. Ook regel ik het afscheid, in overleg met familie, medecliënten en medewerkers. Het zijn lange dagen, maar het is mooi dat ik dit kan doen.”
De weken rond een uitvaart zijn intensief, maar het is mooi dat ik dit kan doen
Herdenkingsmuur
Naast haar ‘gewone’ werk is Riny de laatste tijd bezig met een project: een herdenkingsmuur voor cliënten. “Die komt op het terrein te staan, aan de rand van Boschoord met uitzicht op de bosrand. Het wordt een groot hart van draadstaal. Daarnaast staat een bak met witte stenen. Cliënten kunnen een steen pakken, er iets opschrijven en deze in het hart leggen. Onze eigen cliënten zijn dit aan het bouwen. Sommige werken in ons tuincentrum; zij zorgen bijvoorbeeld voor het groen eromheen. En voor het paadje dat naar de herdenkingsmuur leidt. Anderen werken op onze metaalafdeling; zij maken het hart en de mand voor de stenen. Ik vind het fantastisch dat deze plek er komt. Cliënten kunnen hier even stil staan bij de mensen die ze verloren hebben.”
Lees meer over onze geestelijke verzorgers
Benieuwd naar de verhalen van onze andere geestelijke verzorgers? In onze interviewserie over hun vak vertellen onze geestelijke verzorgers over heftige gesprekken, dilemma’s bij medewerkers en vrij zijn van vooroordelen. Lees de verhalen van Nynke, Marleen en Elsz.